วันวานที่ผ่านมา “จุฬาวาทิต”
จุฬาวาทิตครั้งที่ 185 โยธวาทิตเพลงไทย สืบสานงานเพลง ทูลกระหม่อมบริพัตรแตรวง คณะ “แต้ติ๊ดตู๋”
เพลงแขกสาย เถา
แสดงเมื่อวันศุกร์ที่ 6 มิถุนายน 2557
เพลงนี้ อาจารย์มนตรี ตราโมท อธิบายว่าเดิมทีเดียวเป็นเพลงสำเนียงแขก อัตราชั้นเดียว รวมอยู่ในชุดเพลงกราวนอก ในสมัยรัชกาลที่ 5 ได้มีผู้นำมายืดขึ้นเป็นอัตราสองชั้น เรียกว่าเพลงแขกโหม่ง มีท่วงทำนองเยือกเย็นน่าฟังมาก
ทางขับร้องนั้น หม่อมเจริญ พาทยโกศล ได้นำมาร้องรวมกับเพลงแขกไทร สองชั้น และเพลงแขกต่อยหม้อ นิยมร้องเล่นเป็นเพลงตับสั้นๆ เรียกว่าตับแขกไทร นับวาเป็นเพลงกล่อมนอนของพระยาไทรบุรี ทูลกระหม่อมบริพัตร ทรงนำเพลงแขกโหม่งนี้มายืดขึ้นเป็นสามชั้น และตัดลงเป็นชั้นเดียวจนครบเป็นเพลงเถา ทรงเติมสร้อยในท่อนที่ 2 เข้าไปอีกจึงไพเราะน่าฟังยิ่งขึ้น เดิมเมื่อทรงนิพนธ์เสร็จใหม่ๆ ได้ทรงแยกทางประสานเสียงสำหรับแตรวงเมื่อ พ.ศ. 2471 แล้วโปรดต่อทำนองฆ้องวงใหญ่กับระนาดเอก ประทาน ร.อ.นพ ศรีเพชรดี กับ นายสาลี่ มาลัยมาลย์ ณ วังบางขุนพรหมในปีเดียวกัน นับเป็นเพลงไทยไพเราะมากที่สุดอีกเพลงหนึ่งที่มีผู้นิยมบรรเลงมาจนทุกวันนี้
ควบคุมการบรรเลง/ อำนวยเพลง
ร.อ.สมนึก แสงอรุณ
