“พระจุฑาธุชราชฐาน เกาะสีชัง” พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้สร้างและสถาปนาขึ้นเป็นพระราชวังในปี พ.ศ. 2432 และปรับเปลี่ยนใช้เป็นส่วนราชการต่าง ๆ มาเป็นระยะเวลานาน ต่อมาในปี พ.ศ. 2521 จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยได้รับมอบสิทธิการใช้ที่ดินในเขตพระราชฐานดังกล่าวและเมื่อกรมศิลปากรประกาศขึ้นทะเบียนพระจุฑาธุชราชฐาน เกาะสีชัง เป็นโบราณสถานของชาติ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยจึงได้ดำเนินการบูรณะพื้นที่ร่วมกับกรมศิลปากรเรื่อยมา ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2533 และเปิดเป็นพิพิธภัณฑ์ และแหล่งท่องเที่ยวเชิงประวัติศาสตร์ ในปี พ.ศ. 2547
ปัจจุบัน พิพิธภัณฑ์ฯ เปิดบริการมาเป็นเวลา 20 ปี โดยไม่เก็บค่าเช้าชม ด้วยบรรยากาศที่ร่มรื่น สวยงาม จึงเป็นสถานที่ที่คนในชุมชนเกาะสีชังมาใช้เวลากับครอบครัว ออกกำลังกายยามเย็น พาลูกหลานมาพักผ่อนหย่อนใจ และสำหรับนักท่องเที่ยว พิพิธภัณฑ์ฯ ถือเป็นจุดท่องเที่ยวสำคัญของเกาะสีชังที่ห้ามพลาด แต่ละปีจึงมีผู้สนใจเข้าเยี่ยมชมรวมกว่า 250,000 คน
นอกเหนือจากงานบริการการท่องเที่ยวแล้ว พิพิธภัณฑ์ฯ ยังได้จัดกิจกรรมสนับสนุนการเรียนรู้ตลอดชีวิตแก่เยาวชนท้องถิ่น โดยเฉพาะด้านประวัติศาสตร์ของโบราณสถานสำคัญ เพื่อสร้างความภาคภูมิใจ ความรักถิ่นกำเนิด สนับสนุนการอนุรักษ์และสร้างจิตสำนึกในการใช้ทรัพยากรทางทะเลอย่างรู้คุณค่า รวมทั้งร่วมมือกับหน่วยงานภาครัฐและเอกชน ในการส่งเสริมการอนุรักษ์และสืบสานศิลปวัฒนธรรม ประเพณี ของชุมชนชาวเกาะสีชังอย่างสม่ำเสมอ อาทิ
1) งานวันสถาปนาพระจุฑาธุชราชฐาน ครบ 132 ปี มีพิธีบำเพ็ญกุศลอุทิศถวาย และการปล่อยสัตว์น้ำลงสู่ทะเล
2) งานวันปิยมหาราช มีพิธีบวงสรวงถวายราชสักการะ พิธีวางพวงมาลา โดยมีนิสิตจากโครงการจุฬาฯ-ชนบทนำถวายบังคม ร่วมด้วยส่วนราชการ ทหาร ตำรวจ โรงเรียนและชุมชนหมู่บ้านต่าง ๆ เข้าร่วมประมาณ 30 หน่วยงาน และการปล่อยสัตว์น้ำลงสู่ทะเล
3) โครงการเรียนรู้ประวัติศาสตร์ท้องถิ่นรุ่นที่ 16 หรือการอบรมยุวมัคคุเทศก์ โดยนำนักเรียนจากโรงเรียนในท้องถิ่นมาเข้าค่ายอบรมให้ความรู้เกี่ยวกับประวัติศาสตร์ของพระราชวัง และโบราณสถานภายในบริเวณ เพื่อสร้างความภาคภูมิใจในประวัติศาสตร์ท้องถิ่น รวมทั้งสร้างงาน สร้างรายได้เสริมแก่นักเรียนที่มาปฏิบัติหน้าที่ผู้นำชมแก่นักท่องเที่ยวในช่วงวันหยุดอีกด้วย
4) โครงการพระจุฑาธุชสัญจร ครั้งที่ 14 พานักเรียนจากโรงเรียนในเกาะสีชัง ไปทัศนศึกษา ณ พิพิธภัณฑ์วังสวนบ้านแก้วและพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติพาณิชย์นาวี จังหวัดจันทบุรี เพื่อการเรียนรู้ด้านพิพิธภัณฑ์และบริบททางวัฒนธรรมที่น่าสนใจ
5) กิจกรรมวันวิสาขะบุรณมี ในวันวิสาขบูชา ณ เจดีย์อุโบสถวัดอัษฎางคนิมิตร และการจัดการประกวดโคมประดิษฐ์จากวัสดุเหลือใช้ เพื่อดำเนินตามพระราชกรณียกิจของรัชกาลที่ 5 และรักษาประวัติศาสตร์สำคัญของเกาะสีชังไว้สืบไป
นอกจากนี้ พิพิธภัณฑ์ฯ ยังได้เข้าร่วมโครงการวิจัยและสนับสนุนโครงการพัฒนาคุณภาพชีวิตชาวเกาะสีชัง ซึ่งดำเนินการโดยวิทยาลัยประชากรศาสตร์ และคณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย จำนวน 2 โครงการ คือ (1) โครงการไทยอารี ปีที่ 3 เน้นการพัฒนาคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุ ด้วยการฝึกอาชีพเพื่อสร้างรายได้ ให้ความรู้ด้านเทคโนโลยีในการสื่อสาร เป็นต้น (2) โครงการการจัดการทุนทางธรรมชาติและทุนทางวัฒนธรรมของเกาะสีชังเพื่อเพิ่มมูลค่าทางเศรษฐกิจ ปีที่ 2 ซึ่งเป็นการสนับสนุนและกระตุ้นการสร้างรายได้ด้วยการพัฒนาสินค้าและผลผลิตทั้งด้านอาหาร หัตถกรรมท้องถิ่น และสินค้าที่คัดสรรของชุมชน โดยให้พื้นที่ ออกแบบผลิตภัณฑ์ บริหารการจำหน่ายให้มีประสิทธิภาพและตรงกับความต้องการของนักท่องเที่ยวและกลุ่มเป้าหมายในปัจจุบัน
พิพิธภัณฑ์พระจุฑาธุชราชฐาน เกาะสีชัง
การเข้าชม
เปิดทำการวันอังคาร ถึง วันอาทิตย์ ไม่เว้นวันหยุดนักขัตฤกษ์ (ปิดเฉพาะวันจันทร์)
เวลา 9.00-17.00 น.
โทร. 038-216-416
ไม่เก็บค่าเข้าชมสถานที่
https://www.facebook.com/phrachudadhuj
การเดินทางไปเกาะสีชัง
โดยสารเรือที่ท่าเรือเกาะลอย ศรีราชา
ใช้เวลาราว 45 นาที ค่าโดยสารคนละ 50 บาท
การเดินทางบนเกาะสีชัง
รถสามล้อสกายแล็ป เที่ยวรอบเกาะ 250 บาท/คัน
รถสองแถว เที่ยวรอบเกาะ 500 บาท/คัน
รถมอเตอร์ไซค์ให้เช่า ไม่ค้างคืน 250 ค้างคืน 300 บาท
ที่พักบนเกาะสีชัง
ราคาตั้งแต่ 500 -12,000 บาท/คืน
