พิพิธภัณฑ์พระตำหนักดาราภิรมย์กับการเป็นแหล่งเรียนรู้วัฒนธรรมล้านนา

พระตำหนักดาราภิรมย์ ในอดีตเคยเป็นที่ประทับของพระราชชายาเจ้าดารารัศมีในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 ซึ่งพระองค์ท่านเคยมีพระกรณียกิจและคุณูปการแก่เมืองเชียงใหม่หลากหลายด้าน อาทิ ด้านศาสนา ดนตรี-นาฏศิลป์ การเกษตรแผนใหม่ และการศึกษา ทำให้เมืองเชียงใหม่ในยุคนั้น มีความเจริญยิ่งขึ้นเป็นลำดับ

จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยได้มีโอกาสเป็นผู้ดูแลพระตำหนักดาราภิรมย์ในเวลาต่อมา จึงได้เปิดเป็นพิพิธภัณฑ์ทางประวัติศาสตร์ โดยมุ่งหวังให้ผู้สนใจได้ศึกษาพระประวัติที่เป็นประโยชน์ในการสร้างแนวคิดในการพัฒนาสังคมในปัจจุบัน รวมทั้งมุ่งเน้นให้เป็นแหล่งยึดเหนี่ยวจิตใจของชาวล้านนา (ภาคเหนือตอนบน) โดยเฉพาะชาวเชียงใหม่และชาวอำเภอแม่ริมซึ่งอยู่ในพื้นที่ ให้มีแบบอย่างที่ดี และร่วมกับสืบทอดและพัฒนาทั้งด้านศิลปวัฒนธรรม ด้านสังคมเมืองและพัฒนาจากการเป็นแหล่งท่องเที่ยว ต่อยอดสร้างความเจริญและเศรษฐกิจที่ดีในชุมชนต่อไป

กิจกรรมงานวันพระราชชายาเจ้าดารารัศมีนี้จัดขึ้นในวันที่ 8-9 ธันวาคม ของทุกปี โดยมีวัตถุประสงค์และประโยชน์ชุนชนและสังคมหลายด้าน ดังนี้

1. การจัดงานตามขนบธรรมเนียม ประเพณีที่ดีงาม เช่น การประกอบพิธีบวงสรวง และพิธีทางศาสนาเพื่อบำเพ็ญกุศลอุทิศถวาย สร้างความตระหนักรู้และสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณของพระราชชายาเจ้าดารารัศมีที่มีต่อชาวล้านนาทุกหมู่เหล่า อันเป็นความกตัญญูซึ่งเป็นคุณสมบัติที่ดีของมนุษย์

2. การจัดกิจกรรมสืบสานศิลปวัฒนธรรมประเพณีล้านนา โดยจะมีกิจกรรมการแสดงทางด้านดนตรีและนาฏศิลป์ จากนักเรียน นักศึกษา และชาวชุมชนในจังหวัดเชียงใหม่ รวมถึงการสาธิต และ workshop งานศิลปหัตถกรรมล้านนาดั้งเดิม เพื่อสืบทอดและเผยแพร่งานศิลปวัฒนธรรมเก่าแก่ให้คงอยู่สืบไป

3. การจัดแสดงและจำหน่ายสินค้า OTOP ซึ่งเป็นภูมิปัญญาท้องถิ่น นับเป็นการสนับสนุนให้ชุมชนมีรายได้ มีเศรษฐกิจที่ดี และสร้างความภาคภูมิใจ สามารถทำงานหาเลี้ยงชีพโดยไม่ต้องย้ายถิ่นฐาน การดำเนินงานวันพระราชชายาเจ้าดารารัศมี  จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยได้ร่วมมือกับหน่วยงานในจังหวัดเชียงใหม่หลายส่วน เช่น ส่วนราชการ (อำเภอ และจังหวัดเชียงใหม่) เทศบาลตำบล 8 แห่ง โรงเรียน สถานศึกษาต่างๆ สำนักงานการการท่องเที่ยว สำนักงานประชาสัมพันธ์เชียงใหม่ รวมทั้งองค์กรเอกชน เช่น ปางช้าง เป็นต้น โดยใช้งบประมาณ 80% ในการจัดงาน คือประมาณ 2 ล้านบาท จากการสนับสนุนของมหาวิทยาลัย