“…ไป ไปช่วยกัน เพราะตอนทูลกระหม่อมพ่อประทับที่โรงพยาบาลแมคคอร์มิค เชียงใหม่ พระราชชายา เจ้าดารารัศมี ทรงดูแลทูลกระหม่อมพ่อเป็นอย่างดียิ่ง…”
จากรับสั่งของสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ ต่อชาวจุฬาฯ ที่เข้าเฝ้าเพื่อขอประทานพระดำริเรื่องการอนุรักษ์พระตำหนักดาราภิรมย์ ทำให้ระลึกถึงพระราชกรณียกิจในจังหวัดเชียงใหม่ของสมเด็จพระมหิตลาธิเบศร อดุลยเดชวิกรม พระบรมราชชนก และสมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี ทั้ง 2 คราวคือ ครั้งที่ 1 เมื่อวันที่ 13 มกราคม 2468 ทั้งสองพระองค์เสด็จพระราชดำเนินไปทรงเปิดโรงพยาบาลแมคคอร์มิค เชียงใหม่ และครั้งที่ 2 เสด็จพระราชดำเนินไปทรงงานเป็นแพทย์ประจำบ้านที่โรงพยาบาลแห่งเดียวกันนี้ ประมาณ 3 อาทิตย์ ตั้งแต่วันที่ 25 เมษายน 2472 ถึงวันที่ 18 พฤษภาคม 2472 มีผู้บันทึกไว้ว่า พระราชชายาเจ้าดารารัศมี ทรงทำพระกระยาหารถวายแทบทุกมื้อและเสด็จมาเฝ้าแทบทุกวัน ในส่วนพระองค์สมเด็จเจ้าฟ้ากรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ ก็เสด็จมาทรงเปิดพระอนุสาวรีย์พระราชชายา ที่ประดิษฐานอยู่ที่พระตำหนักดาราภิรมย์แห่งนี้ เมื่อพุทธศักราช 2532
เพื่อให้การดำเนินงานของพิพิธภัณฑ์ และการบำรุงรักษาพระตำหนักดาราภิรมย์ยั่งยืนสืบไป จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยจึงจัดตั้งกองทุนพระตำหนักดาราภิรมย์ เพื่อส่งเสริมและสนับสนุนภารกิจของพิพิธภัณฑ์ทั้งการบำรุงรักษาอาณาบริเวณ ในเรื่องพิพิธภัณฑ์นี้ สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอฯ ประทานพระดำริว่า เมื่อเปิดพิพิธภัณฑ์แล้ว ให้เก็บค่าเข้าชมด้วย แม้แต่เด็กนักเรียนก็ให้เก็บ แต่อย่าให้แพงนัก เรื่องนี้เป็นการสร้างความรู้สึกมีส่วนร่วม และเป็นเจ้าของร่วมกัน มหาวิทยาลัยก็ต้องจัดทำพิพิธภัณฑ์อย่างดีให้เหมาะสมกัน
การหาทุนสนับสนุนกองทุนพระตำหนักดาราภิรมย์นั้น เริ่มด้วยการแสดงดนตรีโดยวงซิมโฟนีออร์เคสตราแห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เมื่อวันที่ 28 มีนาคม 2541 ที่โรงละครกาดสวนแก้ว จังหวัดเชียงใหม่ สมเด็จเจ้าฟ้ากรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ ทรงประเดิมซื้อบัตรชุดแรก และเสด็จมาทอดพระเนตรด้วย โอกาสนี้ มีผู้ซื้อบัตรรับชมการแสดงเป็นจำนวนมาก ทำให้มีรายได้ในกองทุนพระตำหนักดาราภิรมย์เพิ่มพูนขึ้น
วันถัดมา 29 มีนาคม 2541 สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลววนราธิวาสราชนครินทร์ เสด็จไปยังค่ายดารารัศมี อำเภอแม่ริม จังหวัดเชียงใหม่ เพื่อทอดพระเนตรพระตำหนักดาราภิรมย์ และบริเวณโดยรอบ ทรงประจักษ์ถึงความทรุดโทรมของพระตำหนักด้วยพระองค์เอง มีรับสั่งขอบใจทุกคน ที่มีความตั้งใจช่วยกันบูรณะพระตำหนักดาราภิรมย์แห่งนี้ ก่อนเสด็จกลับ ได้ทรงปลูกต้นลิ้นจี่ ทางซ้ายของพระอนุสาวรีย์พระราชชายา ตรงข้ามกับต้นลิ้นจี่ที่พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร และสมเด็จพระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ทรงปลูกไว้เมื่อวันที่ 9 กุมภาพันธ์ 2509 ใกล้กันนั้น มีต้นลิ้นจี้ที่สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงปลูกเมื่อวันที่ 23 มีนาคม 2527 คราวเสด็จพระราชดำเนินมาทอดพระเนตรพระตำหนักดาราภิรมย์เป็นการส่วนพระองค์
ต้นลิ้นจี่ที่ทรงปลูกเหล่านี้ จึงเป็นเสมือนเครื่องหมายแห่งราชสกุลมหิดล ด้วยพระบารมีของแต่ละพระองค์ ได้ชุบชูพระตำหนักดาราภิรมย์แห่งนี้ให้งดงามเป็นเครื่องประกาศพระเกียรติคุณพระราชชายาเจ้าดารารัศมีให้คงอยู่ตลอดไป
ข้อมูลจาก หอประวัติจุฬาฯ
