๒

การปฏิรูประบบบริหารราชการแผ่นดิน รากฐานการกำเนิดจุฬาลงกรณ์ มหาวิทยาลัย

พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ปฏิรูประบบบริหารราชการแผ่นดินในปี พ.ศ. ๒๔๓๕ ส่งผลให้มีการจัดตั้งกระทรวงต่างๆ ขึ้นแทนระบบจตุสดมภ์ ในการนี้ กำลังคนที่มีความรู้ความสามารถเป็นสิ่งจำเป็นอย่างยิ่ง อย่างไรก็ตาม พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงมีพระราชปรารภถึงระบบการบรรจุบุคคลเข้ารับราชการในแบบจารีตโบราณ ที่กุลบุตรผู้มีสกุลจะเริ่มต้นชีวิตราชการได้ก็ด้วยการถวายตัวเป็นมหาดเล็กในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวก่อน แล้วจึงจะทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ แต่งตั้งไปรับราชการในกรมกองอื่นๆ นอกราชสำนัก ดังนั้นการปฏิรูประบบบริหารราชการแผ่นดินของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว จึงนับได้ว่าเป็นจุดเริ่มต้นของโรงเรียนมหาดเล็กซึ่งเป็นรากฐานการกำเนิดจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ในเวลาต่อมา