คนไทยในสมัยก่อนรู้จักประเทศอินโดนีเซียในชื่อ “ชวา” และมีความผูกพันในหลายแง่มุมกับประเทศไทย มีพุทธศาสนสถานที่สำคัญ มีศิลปวัฒนธรรม วรรณคดี ความเชื่อที่สอดคล้องกันหลายด้าน สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงพระราชนิพนธ์บทสำหรับขับร้องและแสดงชุด “เที่ยวไปในแดนชวา” เพื่อร่วมเฉลิมฉลองเนื่องในโอกาสวันคล้ายวันสถาปนาจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เมื่อวันที่ 26 มีนาคม 2565 โดยทรงดนตรีในวงสายใยจามจุรี ซึ่งเป็นวงของนิสิตเก่า คณาจารย์และบุคลากรของจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
การแสดงดนตรีและนาฏศิลป์ร่วมสมัยในชุด “เที่ยวไปในแดนชวา” มีเนื้อหาเกี่ยวกับชวาหรือประเทศอินโดนีเซียตั้งแต่สถานที่สำคัญทางประวัติศาสตร์ เช่น บุโรพุทธโธ หรือภูมิศาสตร์ที่สำคัญ เช่น ภูเขาไฟเมราปี แม่น้ำโซโล มนุษย์ชวา มนุษย์ก่อนประวัติศาสตร์ รวมทั้งเรื่องราวเกี่ยวกับวรรณกรรมและตำนานเก่าแก่ของชวาอีกด้วย เมื่อได้รวมกับท่วงทำนองที่อาจารย์ ดร.สิริชัยชาญ ฟักจำรูญ ศิลปินแห่งชาติ และศิลปินแห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยได้คิดและผสมผสานขึ้นใหม่ และทางขับร้อง โดย ดร.สุชาดา โสวัตร ทำให้บทเพลงดังกล่าวมีความไพเราะกลมกลืนอย่างยิ่ง
ความพิเศษที่สำคัญของรายการแสดงนี้ คือการนำเอาวงกาเมลันของอินโดนีเซีย วงอังกะลุงซึ่งคนไทยประดิษฐ์ขึ้นใหม่จากรูปแบบเดิมของอังกะลุงอินโดนีเซีย และวงดนตรีตะวันตก (วงดนตรีสากลสโมสรนิสิตจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย) มาผสมผสานกันโดยให้ได้กลิ่นไอของดนตรีแบบชวา รวมทั้งนำเอาบทเพลง Bengawan Solo เพลงอมตะยอดนิยมของอินโดนีเซียมาขับร้องอีกด้วย และปิดท้ายด้วยรายการแสดงนาฏยศิลป์ลีลาแบบอินโดนีเซียประยุกต์ โดยนิสิตภาควิชานาฏยศิลป์ คณะศิลปกรรมศาสตร์ ทั้งที่เป็นนิสิตระดับปริญญาโทชาวอินโดนิเซีย และนิสิตไทย ซึ่งออกแบบและฝึกซ้อมโดย ศาสตราจารย์ ดร.สุรพล วิรุฬห์รักษ์ ผู้ได้รับพระราชทานเหรียญดุษฎีมาลา เข็มศิลปวิทยาด้านนาฏยศิลป์ โดยมีฉากภาพทั้งแอนนิเมชั่นและภาพจริง บรรยายตามบทขับร้องอย่างสวยงามยิ่ง
นับได้ว่า การบรรเลงในครั้งนี้สร้างองค์ความรู้ที่สำคัญทั้งทางดนตรีและนาฏศิลป์ที่กล่าวได้ว่า มีทั้งการอนุรักษ์ดนตรีไทย ดนตรีชวา การพัฒนาดนตรีร่วมสมัย และนาฏศิลป์แบบประยุกต์ นอกจากนี้ยังเป็นการสร้างความสัมพันธ์และเครือข่ายกับประเทศอินโดนีเซีย โดยเอกอัคราชทูตอินโดนีเซียประจำประเทศไทยและคณะมาดูการฝึกซ้อมและเข้าเฝ้าฯ สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ด้วยความประทับใจยิ่ง และสถาบันอุดมศึกษาในประเทศอินโดนีเซีย 7 แห่ง จัดการแสดงและคำอวยพรเป็นคลิปวีดิทัศน์มาร่วมแสดงความยินดีในโอกาสวันคล้ายวันสถาปนามหาวิทยาลัยอีกด้วย
ผู้สนใจสามารถรับชมคลิปวีดิทัศน์การแสดงและคำอวยพรทั้งหมดได้ที่ https://youtube.com/playlist?list=PLyuS0r-5J9a1vR5aC1yO1aUVXMlaDIA66
ลิงค์ข่าว
สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จฯ ทรงร่วมงานครบรอบ 105 ปีแห่งการสถาปนาจุฬาฯ – จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย (chula.ac.th)
ข่าวสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงปฏิบัติพระราชกรณียกิจ ดังนี้ (ch7.com)
